Lúc 15 giờ 30 ngày 01 tháng Mười Hai năm 2025, Đức Thánh cha Lêô XIV đã từ Tòa Sứ thần Tòa Thánh đến Quảng trường Tử Sĩ (Sahet al Shouhada) ở thủ đô Beirut, cách Tòa Sứ thần Tòa Thánh gần 25 cây số để tham dự cuộc gặp gỡ đại kết và liên tôn.
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA
Quảng trường này là biểu tượng của tinh thần đối kháng của người Liban. Tên gọi được đặt năm 1931, và bức tượng ở trung tâm tưởng niệm các chiến sĩ Liban yêu nước bị treo cổ tại đây trong cuộc nổi dậy chống Thổ Nhĩ Kỳ thời Thế chiến I. Tượng vẫn còn mang dấu đạn của cuộc nội chiến Liban (1975- 1990). Tác phẩm là của nhà điêu khắc Ý Marino Mazzacurati và được khánh thành năm 1960. Cuối năm 2019, Quảng trường Tử Sĩ trở thành một trong những tâm điểm của các cuộc biểu tình chống chính phủ.
Khi đến Quảng trường vào lúc 16g, Đức Thánh cha đã được các vị Thượng phụ Giáo hội Siriac và Maronite của Công giáo, cùng với Đại Imam Hồi giáo Sunnit, và đại diện của Hồi giáo Shiite đón tiếp, và tiến lên bục cao trong lều gặp gỡ.
Cuộc gặp gỡ được tiến hành với các thánh ca, xen lẫn các bài sách thánh, chứng từ và sứ điệp của các vị lãnh đạo tôn giáo, sau cùng là diễn văn của Đức Thánh cha.
Diễn văn của Đức Thánh cha
Đức Thánh cha bày tỏ lòng xúc động sâu sắc khi hiện diện tại mảnh đất Liban – nơi được ca ngợi trong Kinh thánh vì những cây hương bá kiên vững, biểu tượng cho linh hồn chính trực. Ngài nhấn mạnh rằng từ bao thế kỷ, tiếng gọi của Thiên Chúa vẫn vang vọng tại vùng đất này, mời gọi con người mở lòng với Đấng Hằng Sống.
Trích Tông huấn “Giáo hội tại Trung Đông” (Ecclesia in Medio Oriente) của Đức Bênêđictô XVI, Đức Thánh cha Lêô khẳng định đối thoại giữa Kitô hữu với Do thái giáo và Hồi giáo không chỉ xuất phát từ lý do xã hội – chính trị, mà dựa trên nền tảng thần học sâu xa gắn với chính đức tin. Sự hiện diện của các đại diện tôn giáo tại nơi mà tháp chuông và tháp giáo đường đứng cạnh nhau là chứng tá mạnh mẽ cho đức tin bền vững của Liban và quyết tâm của dân tộc này sống gắn bó với Thiên Chúa duy nhất.
Đức Thánh cha cầu chúc mọi tiếng chuông và lời kinh adhan nơi đây hòa quyện thành một khúc ca chung dâng lên Đấng Tạo Hóa và khẩn cầu ơn bình an. Ngài nhìn nhận rằng thế giới nhiều năm qua hướng mắt về Trung Đông – cái nôi của các tôn giáo Abraham – với nỗi lo âu trước những xung đột kéo dài. Tuy nhiên, hy vọng vẫn hiện diện khi người ta chú trọng đến điều hiệp nhất: nhân tính chung và niềm tin vào Thiên Chúa giàu tình thương. Dù khác biệt tôn giáo, người dân Liban vẫn là chứng tá sống động rằng sợ hãi và thành kiến không phải là tiếng nói cuối cùng, còn hòa giải và hiệp nhất luôn khả thi.
Nhắc lại Tuyên ngôn Nostra Aetate (1965), ngài nói rằng: Công đồng Vatican II đã mở ra chân trời mới cho tôn trọng và hợp tác liên tôn, đặt nền trên tình yêu – căn bản duy nhất của hòa bình, công lý và hòa giải. Tình yêu ấy loại bỏ mọi kỳ thị và tôn vinh phẩm giá bình đẳng của mỗi con người.
Trong bài huấn dụ, Đức Thánh cha nhắc đến cuộc gặp của Chúa Giêsu với người phụ nữ Xyrô Phoenicia, tại vùng Tia và Xiđôn, cho thấy lòng tin khiêm tốn vượt qua mọi ranh giới và chạm đến tình yêu vô biên của Thiên Chúa. Đó chính là cốt lõi của đối thoại liên tôn: nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa vượt trên mọi biên giới và cùng nhau tìm kiếm Ngài trong khiêm nhường.
Ngài cũng dùng hình ảnh cây ô liu – biểu tượng của hòa giải trong Kinh thánh và trong di sản Liban – để nhấn mạnh khả năng bền bỉ và đem lại dầu chữa lành, ánh sáng, cũng như hy vọng. Giống như rễ cây ô liu và hương bá vươn sâu và rộng, người Liban dù sống khắp thế giới vẫn gắn bó với quê hương và được mời gọi trở nên “người xây dựng hòa bình” trong xã hội toàn cầu: chống lại bạo lực, loại trừ thù hằn và kiến tạo sự hòa hợp.
Kết thúc, Đức Thánh cha nhắc đến ngày 25 tháng Ba – lễ Truyền tin, cũng là ngày quốc khánh của Liban – khi dân chúng tôn kính Đức Mẹ Liban tại Harissa. Ngài cầu mong vòng tay từ mẫu của Mẹ Maria hướng dẫn mọi người để ân sủng hòa giải và chung sống hòa bình tuôn chảy “như những dòng suối từ Liban”, trở thành nguồn hy vọng cho toàn vùng Trung Đông và thế giới.
Sau diễn văn của Đức Thánh cha, còn có nghi thức trồng một cây Oliu biểu tượng hòa bình.
Nguồn: vietnamese.rvasia.org
