“Sắc chỉ” nghe có vẻ là một thuật ngữ phức tạp, nhưng thực ra chỉ đề cập đến một điều đơn giản: đó là tài liệu của Giáo hoàng công bố khai mạc Năm Thánh, đồng thời hướng dẫn cách các tín hữu được mời gọi để sống năm ấy. Năm 2025 đã được đặt tên là Năm Thánh Hy Vọng.
Hy vọng – đây là một từ phổ biến, nhưng có lẽ cũng ít được hiểu đúng. Chúng ta phần lớn đã đánh mất sự hiểu biết về nhân đức thần học của hy vọng Kitô giáo, thay vào đó là một phiên bản dễ dãi hơn, gần như mang tính “cổ tích” – một kiểu mong ước hoặc tưởng tượng ra một tương lai đầy dễ chịu, tốt đẹp và thoải mái.
Với tất cả những gì chúng ta đang đối mặt ngày nay, cả bên ngoài lẫn bên trong chính mình, kiểu hy vọng dễ dãi ấy chắc chắn sẽ dẫn đến thất vọng. Tuy nhiên, câu Kinh Thánh mà Đức Giáo hoàng Phanxicô bắt đầu Sắc chỉ cho Năm Thánh này lại nói gì?
“Hy vọng không làm thất vọng” (Rm 5,5).
Chẳng phải hy vọng của chúng ta đã từng bị thất vọng sao? Vậy thì, loại hy vọng nào mà Thánh Phaolô đang nói đến? Và làm thế nào trong thời đại này hy vọng không bị tan vỡ trước những gì chúng ta đang phải đối mặt, cả tập thể lẫn cá nhân?
Sách Giáo lý của Hội Thánh Công Giáo đưa ra một cách hiểu rất khác về hy vọng Kitô giáo – không chỉ đơn thuần là sự mong chờ mà là một nhân đức siêu nhiên:
“Hy vọng là nhân đức thần học nhờ đó chúng ta khao khát Nước Trời và sự sống đời đời như hạnh phúc của mình, đặt niềm tin vào lời hứa của Đức Kitô và dựa vào ân sủng của Chúa Thánh Thần chứ không phải sức riêng mình” (số 1817).
Khao khát Nước Trời và sự sống đời đời như hạnh phúc của chúng ta… Bao nhiêu lần chúng ta tự hỏi mình đang đặt “cổ phiếu hạnh phúc” vào đâu? Có phải vào những thứ phù du và luôn thay đổi? Những thứ như sức khỏe, sự giàu có, các mối quan hệ không có trục trặc, sự ổn định toàn cầu, hay khả năng làm điều mình muốn bất cứ khi nào mình muốn? Hay chúng ta đặt niềm tin vào Nước Trời và sự sống đời đời với Đức Kitô?
Sách Giáo lý tiếp tục: “Nhân đức hy vọng đáp lại khát khao hạnh phúc mà Thiên Chúa đã đặt trong trái tim mỗi người; nó đón nhận những hy vọng thúc đẩy các hoạt động của con người và thanh luyện chúng để hướng về Nước Trời; nó giữ cho con người không rơi vào nản lòng; nó nâng đỡ họ trong những lúc bị bỏ rơi; nó mở rộng trái tim họ trong niềm mong đợi hạnh phúc vĩnh cửu. Được nâng đỡ bởi hy vọng, con người được bảo vệ khỏi tính ích kỷ và được dẫn đến niềm hạnh phúc phát sinh từ đức ái” (số 1818).
Ở đây, Sách Giáo lý rất thực tế. Chúng ta sẽ không thoát khỏi những đau khổ trần thế vốn là phần tất yếu của nhân loại sa ngã. Chúng ta sẽ trải qua những lúc bị bỏ rơi. Chúng ta sẽ bị cám dỗ dễ nản lòng và trở nên ích kỷ. Nhân đức thần học của hy vọng giúp chúng ta biến khát khao hạnh phúc và nỗ lực đạt được nó thành một điều cao cả hơn, thanh luyện chúng để hướng đến những giá trị vĩnh cửu – những điều không bao giờ mất đi, và hướng tới Đấng không bao giờ bỏ rơi chúng ta.
Sách Giáo lý còn đi xa hơn: “Hy vọng là ‘mỏ neo chắc chắn và bền vững của linh hồn… đi vào nơi Đức Giêsu đã đến như người tiên phong vì chúng ta.’ Hy vọng cũng là vũ khí bảo vệ chúng ta trong cuộc chiến giành ơn cứu độ: ‘Chúng ta hãy mặc lấy áo giáp đức tin và đức ái, cùng với mũ bảo hiểm là hy vọng cứu độ.’ Hy vọng mang lại cho chúng ta niềm vui ngay cả khi thử thách: ‘Hãy vui mừng trong niềm hy vọng, kiên nhẫn trong gian truân.’ Hy vọng được thể hiện và nuôi dưỡng trong lời cầu nguyện, đặc biệt là Kinh Lạy Cha – bản tóm lược tất cả những điều mà hy vọng hướng chúng ta đến và khơi dậy lòng khao khát.” (số 1820).
Vì vậy, nếu bạn nhìn vào Năm Thánh Hy Vọng này và than rằng Năm Thánh này chưa đủ để đáp ứng tình trạng nghiêm trọng của thế giới và các linh hồn ngày nay – hãy nhìn lại.
Nguyện xin cuộc hành trình hành hương trong hy vọng thanh luyện khát khao chân thật và tốt đẹp nơi bạn về hạnh phúc, mang lại cho bạn mỏ neo, vũ khí và niềm vui cần thiết trên hành trình tiến về Thiên Đàng; để cuối cùng bạn cũng có thể nói như Thánh Phaolô rằng bất kể những đám mây nào kéo đến, thực sự: “Hy vọng không làm thất vọng.” (Rm 5,5)
Nguồn: simplycatholic.com
Tác giả: Sr Orianne Pietra René Dyck, FSP
Chuyển ngữ : Bình Nguyên, SPC
