Từ ban công ban phép lành của Đền Thờ Thánh Phêrô, lần xuất hiện đầu tiên của Robert Francis Prevost – cho đến nay là Tổng trưởng Bộ Giám Mục – được các Hồng y trong Mật nghị ngày 08 tháng 05 năm 2025 bầu làm Giáo hoàng thứ 267 của Giáo hội Công giáo hoàn vũ. Thánh ca, lời cầu nguyện, những tràng pháo tay, tiếng hô “Viva il Papa!” (Đức Giáo hoàng muôn năm!) và những tiếng reo mừng vang lên từ 100.000 người hiện diện sau khi nghe tuyên bố “Habemus Papam” (Chúng ta đã có Giáo Hoàng). Sau đó là sự xuất hiện của Giám mục Roma, những lời đầu tiên và phép lành “Urbi et Orbi”.
Trước hết là cái tên: Leo XIV, gợi nhớ đến Leo XIII – vị Giáo hoàng của Thông điệp xã hội đầu tiên Rerum Novarum. Rồi đến khuôn mặt – vẻ thanh thản pha chút kinh ngạc của một người lần đầu tiên, với ánh mắt và trang phục mới, cảm nhận được điều mà các vị tiền nhiệm đã trải qua khi xuất hiện lần đầu tiên từ ban công phép lành. Tiếng hò reo, ca hát, vỗ tay, những tiếng hô “Viva il Papa”, “Leone, Leone”, biểu ngữ, cờ quạt, ánh đèn điện thoại thông minh lấp lánh dưới bầu trời hoàng hôn dần buông của thành Rome.
Cuối cùng là những lời đầu tiên, với giọng nói chắc chắn và âm điệu Tây Ban Nha:
“Bình an ở cùng anh chị em! Anh chị em thân mến, đây là lời chào đầu tiên của Đức Kitô Phục Sinh, vị Mục tử nhân lành đã hiến mạng sống vì đoàn chiên của Thiên Chúa. Tôi cũng mong rằng lời chào bình an này sẽ đi vào trái tim các bạn, đến với gia đình các bạn, đến với tất cả mọi người, ở bất cứ nơi đâu, đến với muôn dân, đến toàn thế giới. Bình an ở cùng anh chị em!”
“Người con của Thánh Augustinô”
Lịch sử hai ngàn năm của Giáo hội mở sang một trang mới. Có một vị Giáo hoàng mới, vị Giáo hoàng thứ 267 của Giáo hội hoàn vũ. Một “người con của Thánh Augustinô”, một nhà truyền giáo từ Chicago với gốc gác Pháp, Ý và Tây Ban Nha, giới thiệu mình với phẩm phục giáo hoàng và nói bằng tiếng Ý, Tây Ban Nha và Latinh. Ngài được bầu chọn bởi 133 Hồng y đến từ khắp nơi trên thế giới trong một Mật nghị diễn ra nhanh chóng.
Hơn 100.000 người tại quảng trường
“Màu trắng! Màu trắng!” – Tiếng hô “Habemus Papam” đầu tiên vang lên từ đám đông – khoảng 100.000 người – chen kín quảng trường hình bán nguyệt của Bernini khi làn khói trắng bốc lên từ ống khói Nhà nguyện Sistina lúc 18:07. Ban đầu là một làn khói nhẹ, rồi một dải khói dài tan dần trong bầu trời xuân trong xanh của Rome. Tiếng reo vang từ đám đông, vốn đã reo hò trước đó khi thấy một chú mòng biển đậu bên ống khói. Một tiếng thở phào, một sự vỡ òa sau bao hồi hộp chờ đợi. Mỗi lần đều như lần đầu tiên. Sức hấp dẫn của bí ẩn, của sự tuyệt đối kín đáo, quyến rũ trong một thời đại nơi mọi thứ đều hiển hiện, đều được kể lại.
Không ai biết tên Giáo hoàng trong hơn một giờ đồng hồ – chỉ các Hồng y trong Nhà nguyện Sistina biết.
Tiếng chuông lễ hội vang lên từ Đền Thờ Thánh Phêrô hòa với tiếng reo hò khi Hồng y phó phó tế Dominique Mamberti bước ra và công bố công thức Latinh:
“Annuntio vobis gaudium magnum…” (Tôi báo cho anh chị em một tin vui trọng đại…)
Bên trong Nhà nguyện Sistina trước khi xuất hiện
Cùng lúc đó, trong Nhà nguyện Sistina, trước các Hồng y tham dự Mật nghị, Đức tân Giáo hoàng Leo đã chấp thuận việc được bầu hợp lệ và, như quy định của Ordo Rituum Conclavis, chọn tên hiệu Giáo hoàng: Leo XIV. Việc chấp thuận được Hồng y trưởng giám mục chính thức ghi nhận.
Ngài sau đó lui vào phòng riêng gọi là “Phòng nước mắt” để thay phẩm phục trắng giáo hoàng và sống những giây phút thinh lặng – trong cầu nguyện. Không đơn độc, nhưng ở cùng Thiên Chúa, van nài sức mạnh để đảm đương trách nhiệm to lớn này và đón nhận vòng tay của năm châu.
Tiếng reo vang dội
“Viva il Papa! Viva il Papa!” – Tiếng hô vang dội quảng trường, rồi cả một “Olé, olé”. Một nhóm cất lên bài Salve Regina trong ngày Giáo hội kính nhớ Đức Mẹ Mân Côi Pompei – người mà Giáo hoàng cũng nhắc đến trong những lời đầu tiên, mời gọi mọi người đọc Kính Mừng Maria.
Có lẽ âm vang ấy đã vọng tới cửa sổ khép kín của Sistina, dưới bức họa Michelangelo vĩ đại, nơi Hồng y phó phó tế vừa công bố đoạn Tin Mừng khi Chúa Giêsu trao phó Giáo hội cho Phêrô.
Sau đó là nghi thức tôn kính và vâng phục của từng vị Hồng y. Đức Giáo hoàng đón nhận từng người khi đứng trước bàn thờ. Rồi chính ngài cất bài Te Deum, và khi Hồng y Mamberti công bố bằng tiếng Latinh từ ban công về cuộc bầu cử được mong đợi bấy lâu, Giáo hoàng tiến ra phía ban công, dẫn đầu là thánh giá.
Xuất hiện trước quảng trường, ngài giơ hai tay chào, rồi chắp tay tạ ơn. Một lời chào và Phép lành Urbi et Orbi, đến thành Roma và toàn thế giới, được phát trực tiếp trên mọi đài truyền hình toàn cầu.
Những lời đầu tiên
Lúc 19:22, Đức Giáo hoàng xuất hiện. Trước đó là các ban nhạc, quốc ca Ý và quốc ca Vatican, đội danh dự, tiếng hò reo, cờ các quốc gia, các Hồng y cao tuổi trên thềm Đền Thờ, và hàng ngàn ống kính từ hơn 7.000 cơ quan báo chí toàn cầu.
Và rồi, lời mở đầu: “Bình an ở cùng anh chị em”, tạo nên một sự gần gũi ngay tức thì. Sự gần gũi ấy sâu sắc hơn khi ngài chào bằng tiếng Tây Ban Nha đến giáo phận Chiclayo ở Peru – nơi ngài từng phục vụ như Giám mục – “nơi một dân tộc trung tín đã đồng hành cùng Giám mục của mình, chia sẻ đức tin và dâng hiến rất nhiều để tiếp tục là Giáo hội trung tín của Đức Kitô.”
Lời tri ân Đức Giáo hoàng Phanxicô
Sự gần gũi chuyển thành xúc động khi Đức Giáo hoàng Leo XIV nhớ đến người tiền nhiệm Phanxicô với lòng biết ơn: “Vị Giáo hoàng Argentina đã chúc lành cho Roma, và ban phúc cho cả thế giới vào sáng ngày Phục Sinh.” Ngài nói:
“Thiên Chúa yêu thương chúng ta, Thiên Chúa yêu thương tất cả các bạn, và sự dữ sẽ không thắng thế! Chúng ta trong tay Chúa. Vì vậy, đừng sợ, tay trong tay với Chúa và với nhau, chúng ta tiến bước. Chúng ta là môn đệ của Đức Kitô. Ngài đi trước chúng ta.”
“Thế giới cần ánh sáng của Ngài. Nhân loại cần Ngài như một cây cầu để gặp gỡ Thiên Chúa và tình yêu của Ngài. Xin hãy giúp chúng con xây những cây cầu – bằng đối thoại, gặp gỡ, hiệp nhất – để là một dân duy nhất luôn sống trong hòa bình. Cảm ơn Đức Giáo hoàng Phanxicô!”
Một tràng pháo tay nổ ra, như thể Jorge Mario Bergoglio (Đức cố Giáo Hoàng Phanxicô vẫn đang hiện diện – từ thiên đàng!
Cuối cùng là ơn toàn xá được ban cho tất cả những ai đón nhận phép lành đầu tiên từ vị Tân Giáo hoàng. Một hành trình bắt đầu, một câu chuyện mới mở ra, một kỷ nguyên mới khởi sinh cho Giáo hội Công giáo hoàn vũ.
Hạ Phương SPC
Chuyển ngữ từ Vaticannews.va
