Những lời khuyên dưới đây đã được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu hiện tại và xã hội đang không ngừng thay đổi.
Giới trẻ ngày nay thường bị phê bình vì thiếu lịch sự – mặc dù điều này cũng có thể đúng với các thế hệ lớn tuổi hơn! Nhưng nếu nghĩ kỹ, bạn sẽ thấy rằng con em chúng ta đang lớn lên trong một xã hội hoàn toàn khác, nơi những quy tắc ứng xử xưa cũ không còn hợp lý nữa. Vì vậy, không có gì lạ khi các bạn trẻ cảm thấy bức xúc khi bị chỉ trích về cách cư xử của mình.
Việc bước vào giai đoạn trưởng thành chưa bao giờ là dễ dàng, vì thế điều quan trọng là phải trang bị cho các bạn trẻ những quy tắc ứng xử thiết thực, phù hợp với cuộc sống và xã hội hiện tại, đồng thời vẫn giữ được các giá trị quan trọng mà chúng ta đề cao.
Dưới đây là một danh sách những quy tắc ứng xử cơ bản và cách áp dụng chúng trong xã hội ngày nay, giúp các bạn trẻ tự tin phát triển:
Thế hệ trước thường không phải đối mặt với vấn đề này, nhưng với thế hệ hiện tại, điện thoại di động là một chủ đề nóng! Dù đôi khi gây tranh cãi, nhưng điện thoại cũng mang lại sự tiện lợi khi có thể giữ liên lạc với con cái mọi lúc mọi nơi.
Thực tế là hầu hết các bạn trẻ hiện nay lúc nào cũng dán mắt vào điện thoại vì không muốn bỏ lỡ bất cứ điều gì. Khi đã là thanh niên, bạn không thể cứ lấy điện thoại của các bạn ấy, nhưng có thể hướng dẫn cách sử dụng hợp lý.
Bạn có thể khuyên con bỏ điện thoại xuống trong một khoảng thời gian nhất định trong ngày, không dùng khi ngồi vào bàn ăn. Quan trọng hơn là nhấn mạnh rằng, khi có ai đến chào hỏi hay nói chuyện, hãy đặt điện thoại xuống để dành sự tập trung cho họ.
Cũng cần chỉ ra rằng việc lắng nghe kỹ lưỡng là một nghệ thuật đòi hỏi sự chú tâm hoàn toàn. Nếu cứ cầm điện thoại, các bạn ấy sẽ không thể nào lắng nghe hết. Bạn có thể kể ví dụ về những người lớn không hành xử đúng mực trong các cuộc họp khi cứ nhìn điện thoại liên tục, khiến mọi người phải lặp lại điều đã nói vì không chú ý.
Tuy nhiên, hãy thực tế. Điện thoại giúp mọi người liên lạc với nhau mọi lúc. Nếu đang chờ cuộc gọi quan trọng hoặc phải nhận cuộc gọi từ người thân lớn tuổi, bạn có thể phải nghe. Các bạn trẻ cũng vậy. Vì thế, hãy dạy các bạn cách nói: “Xin lỗi, tôi có cuộc gọi quan trọng cần nghe, sẽ quay lại ngay” rồi bước ra ngoài để nghe điện thoại.
Với việc nghiện điện thoại thông minh đang phổ biến, điều quan trọng là giới trẻ biết cách ứng xử khi được giới thiệu với người khác. Điều này có nghĩa là cần giao tiếp bằng mắt, mỉm cười và nói: “Xin chào, tôi là…, rất vui được gặp bạn,” và nếu cần thiết, hãy bắt tay cách thân tình (tất nhiên sau COVID, thói quen này có thể thay đổi chút ít, nhưng các bạn có thể làm theo hành động của những người lớn mà mình thường thấy).
Trong xã hội hiện nay, nhiều người dường như nhầm lẫn giữa phép lịch sự và sự bình đẳng giới. Có những câu chuyện trên diễn đàn Reddit về việc một phụ nữ mang thai yêu cầu chỗ ngồi trên xe buýt và bị châm biếm rằng: “Ai biểu chọn mang thai làm gì!”
Điều quan trọng là dạy cho các bạn trẻ biết tôn trọng và giúp đỡ những người cần trợ giúp, dù đó là phụ nữ mang thai hay người già. Bạn cũng có thể giải thích thêm rằng, mở cửa giúp người khác là một hành động lịch sự, không có gì phức tạp cả.
Ngoài ra, cũng nên nhắc các bạn trẻ rằng, điện thoại và phương tiện công cộng không phải lúc nào cũng hợp nhau. Không ai muốn nghe những chuyện riêng tư khi bạn nói to trên điện thoại hay xem video mà không đeo tai nghe. Nếu ai cũng làm vậy, tiếng ồn trên xe buýt hoặc tàu sẽ khiến mọi người phát điên!
Cuối cùng, dạy các bạn trẻ nhường lối khi lên xuống tàu xe để mọi việc diễn ra nhanh chóng và thuận tiện hơn.
Người ta thường nói, “Hãy đối xử với người khác như cách mình muốn được đối xử.” Nhưng thực tế, chúng ta nên đối xử với người khác theo cách họ muốn được đối xử. Điều này không chỉ áp dụng trong các tương tác trực tiếp, mà còn trong cách cư xử trực tuyến. Giới trẻ cũng cần lưu ý rằng, khi không có ngữ điệu hay ngôn ngữ cơ thể, rất khó để hiểu đúng ý qua lời nói viết. Vì vậy, hãy cẩn thận khi nhắn tin hay viết bình luận!
Trong thế giới toàn cầu hóa, các bạn trẻ sẽ tiếp xúc với nhiều nền văn hóa hơn so với các thế hệ trước. Hãy khuyến khích con em mình tò mò và trân trọng sự khác biệt văn hóa. Nếu các bạn trẻ cởi mở và học hỏi về các nền văn hóa khác nhau, họ sẽ biết cách ứng xử phù hợp với từng hoàn cảnh.
Hiện nay, với sự gia tăng của việc vừa ăn uống vừa xem TV và thức ăn nhanh, nhiều bạn trẻ đang dần mất đi thói quen ăn uống đúng mực. Mặc dù có thể khá khó khăn khi phải tuân theo những nguyên tắc ăn uống chính thống, nhưng hãy nhắc nhở các bạn về những điều cơ bản như:
– Không bắt đầu ăn cho đến khi mọi người sẵn sàng.
– Cầm dao dĩa đúng cách và không để khuỷu tay lên bàn.
– Đừng nói chuyện khi miệng đang nhai.
Khi không chắc chắn, hãy làm theo hành động của chủ nhà.
Chúng ta sống trong một xã hội mà rất nhiều người chia sẻ mọi khía cạnh của cuộc sống, nhưng không phải ai cũng thích tiết lộ tất cả. Thể hiện sự quan tâm là điều tốt, nhưng cần giữ một sự cân bằng tinh tế để không khiến người khác cảm thấy khó chịu.
Hãy đặt những câu hỏi chung chung hoặc gián tiếp, và để người khác tự chia sẻ khi họ cảm thấy thoải mái.
Thời trang thay đổi theo thời gian, nhưng vẫn có những yếu tố cần tuân thủ, đặc biệt trong môi trường làm việc. Điều này thể hiện sự tôn trọng với người khác. Từ việc đảm bảo quần áo được sạch sẽ, giày dép gọn gàng, đến việc giữ cho mình luôn thơm tho nhưng không dùng nước hoa quá nồng, những chi tiết nhỏ đều quan trọng.
Và hãy nhớ, khi đến nhà thờ hay các nơi trang trọng, cũng cần tuân theo những quy tắc tương tự.
Cuối cùng, Hãy tự tin! Hãy ngẩng cao đầu và quan sát thế giới xung quanh với sự hứng thú! Chúc các bạn trẻ luôn thành công.
Nguồn: aleteia.org
Tác giả: Cerith Gardiner
Chuyển ngữ: Bình Nguyên SPC
