ĐHY người Anh John Henry Newman (1801-1890), nhà trí thức Anh giáo trở lại Công giáo, sẽ sớm được phong là “Tiến sĩ Hội Thánh”, Văn phòng Báo chí Tòa Thánh công bố ngày 31/7.
Văn phòng Báo chí Tòa Thánh công bố vào ngày 31 tháng 7 năm 2025 : theo quyết định của Đức Lêô XIV, Đức Hồng y John Henry Newman (1801-1890), người Anh, một trí thức Anh giáo trở lại Công giáo, sẽ sớm được phong là “Tiến sĩ Hội Thánh”. Danh hiệu hiếm có và uy tín này – cho đến nay đã được 37 vị thánh nắm giữ – được trao cho những nhân vật của Giáo hội Công giáo đã có đóng góp lớn về thần học và thiêng liêng cho giáo thuyết.
Trong buổi tiếp kiến vào Thứ Năm 31/7 với Đức Hồng y Marcello Semeraro, Tổng trưởng Bộ Phong Thánh, Đức Lêô XIV đã phê chuẩn một cuộc bỏ phiếu của Bộ ủng hộ việc tuyên bố Đức Hồng y Newman là Tiến sĩ Hội Thánh. Thông tri ngắn gọn không cung cấp thêm thông tin chi tiết về ngày tuyên phong hoặc lý do của sự công nhận này.
Sinh ra ở London vào ngày 21 tháng 2 năm 1801, John Henry Newman là con cả trong gia đình có 6 người con. Sau khi học tại Đại học Oxford, ngài được thụ phong phó tế trong Giáo hội Anh giáo vào năm 1824 và rồi linh mục một năm sau đó. Năm 1828, ngài trở thành linh mục quản xứ Saint-Mary-the-Virgin, nhà thờ đại học Oxford.
Năm 1833, Newman xuất bản cuốn Tracts for the Times đầu tiên, khai mạc các ấn phẩm thần học nhằm truyền bá ý tưởng về những gì được gọi là ‘Phong trào Oxford’. Phong trào này cố gắng đưa Anh giáo đến gần hơn với nguồn gốc Công giáo Rôma, tố cáo sự lệch hướng của Giáo hội Anh giáo. Sự phê phán của Newman đối với Anh giáo được lấy cảm hứng đặc biệt từ thánh Augustinô (354-430) và cuộc chiến của ngài chống lại lạc giáo “Donatist” (không nhận là thành sự các bí tích do các thừa tác viên bất xứng cử hành)..
Năm 1841, cuốn Tract 90, mục đích của nó là khẳng định rằng căn tính Giáo hội học của Anh giáo mang tính chất Công giáo hơn là Tin lành, đã bị Đại học Oxford kiểm duyệt và Giám mục của Oxford đã đình chỉ xuất bản.
Trở lại đạo Công giáo
Năm 1843, John Henry Newman từ chức linh mục quản xứ. Vào ngày 9 tháng 10 năm 1945, ngài được cha Domenico Barberi, một tu sĩ Dòng Thương Khó người Ý, tiếp nhận vào Giáo hội Công giáo. Sau đó, vào ngày 1 tháng 11, Đức Hồng y Nicholas Wiseman đã ban bí tích Thêm sức cho ngài tại Oscott.
Năm 1846, Newman rời Anh đến Rôma, gia nhập Dòng Oratoire (Dòng giảng thuyết) của thánh Philip Neri, nơi ngài được thụ phong linh mục Công giáo vào ngày 30 tháng 5 năm 1847. Một năm sau, ngài thành lập Dòng Oratoire đầu tiên tại Anh, gần Birmingham. Từ năm 1851 đến 1858, ngài là hiệu trưởng Đại học Công giáo Dublin (Irlande).
Bị coi thường trong xã hội Anh giáo và Tin Lành ở đất nước mình sau khi trở lại, ngài đã viết Apologia pro vita sua vào năm 1864 để đáp lại cuộc tấn công của linh mục Anh giáo người Anh Charles Kingsley (1819-1875) chống lại sự liêm khiết cá nhân của ngài. Tác phẩm, được coi là một cuốn tiểu sử có tầm mức trí thức to lớn, đã đạt được thành công ngoạn mục, giúp rất nhiều cho tác giả của nó được phục hồi danh dự trong dư luận Anh.
Vào tháng 5 năm 1879, ở tuổi 78, John Henry Newman được Đức Lêô XIII phong Hồng y – mặc dù ngài chỉ là một linh mục và sẽ không bao giờ được truyền chức Giám mục. Ngài mất ngày 11 tháng 8 năm 1890 tại Edgbaston, gần Birmingham.
Được Đức Bênêđictô XVI phong Chân phước và được Đức Phanxicô phong thánh
Hồ sơ phong thánh cho Đức Hồng y Newman được mở vào năm 1958. Đức Gioan Phaolô II tuyên bố ngài là ‘bậc đáng kính’ vào năm 1991. Sau đó, Đức Bênêđictô XVI, người có sự gắn bó cá nhân với nhà trí thức này, đã muốn chính ngài cử hành lễ phong chân phước cho ĐHY Newman – một phụng vụ mà Đức Giáo hoàng thường ủy quyền cho một Hồng y – vào ngày 19 tháng 9 năm 2010 tại Birmingham.
Trong bài giảng của mình, Đức Bênêđictô XVI lúc đó đã ca ngợi “những trực giác của ngài về mối quan hệ giữa đức tin và lý trí, về vị trí quan trọng của tôn giáo mặc khải trong xã hội văn minh”. Đức Thánh Cha cũng ca ngợi quan niệm của ngài về giáo dục, quan niệm này đã có ảnh hưởng lớn đến các trường học và cao đẳng Công giáo ngày nay.
Sau đó, chính Đức Thánh Cha Phanxicô đã phong thánh cho ngài vào ngày 13 tháng 10 năm 2019. Những giáo huấn của Đức Hồng y Newman, một người nhiệt thành ủng hộ việc đào tạo giáo dân, đã truyền cảm hứng cho Công đồng Vatican II (1962-1965), một sự kiện vốn làm suy nghĩ lại bản chất của Giáo hội và mối quan hệ của Giáo hội với thế giới. Đức Hồng y Newman cũng được coi là một tông đồ vĩ đại của đối thoại đại kết.
Vị Tiến Sĩ Hội Thánh thứ 38
Với vị Tiến sĩ mới này, Giáo hội Công giáo từ nay có 38 Tiến sĩ trong đó có 5 người Pháp: thánh Bernard thành Clairvaux, thánh Hilaire thành Poitiers, thánh Phanxicô Salê, thánh Têrêsa thành Lisieux và thánh Irênê.
Đây là vị Tiến sĩ Hội Thánh đầu tiên được Đức Lêô XIV tuyên bố, và chưa đầy ba tháng sau khi ngài được bầu. Người tiền nhiệm của ngài, Đức Thánh Cha Phanxicô, đã phong tước hiệu này hai lần trong triều đại giáo hoàng của ngài: cho thánh Grêgôriô thành Narek vào năm 2015 và cho thánh Irênê thành Lyon vào năm 2022. Đức Bênêđíctô XVI cũng đã tuyên phong hai Tiến sĩ mới: thánh Hildegard thành Bingen và thánh Gioan Avila, vào năm 2012.
Tý Linh
(theo Aleteia)
Nguồn: xuanbichvietnam.net