Đức Tổng Giám mục Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận gặp gỡ Thánh Têrêsa Calcutta trong chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Mẹ Bề trên Dòng Thừa Sai Bác Ái vào năm 1991 (Ảnh do bà lisabeth Nguyễn Thị Thu Hồng cung cấp)
Án phong Chân Phước cho Đấng Đáng Kính Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận đang nhận được sự quan tâm trở lại từ Vatican 50 năm sau khi ngài lần đầu tiên bị chính quyền cộng sản Việt Nam giam giữ, theo lời chia sẻ của em gái của Đức Hồng y Thuận.
Bà Elisabeth Nguyễn Thị Thu Hồng, em gái út và cũng là ngườ thân duy nhất còn sống của Đức Hồng y Văn Thuận, chia sẻ với hãng tin CNA rằng Bộ Phong Thánh đang khuyến khích các tín hữu tái khởi động những nỗ lực cho tiến trình Án phong thánh, đồng thời khởi động một trang web mới dành riêng cho vị Hồng y người Việt, người đã truyền cảm hứng cho các tín hữu trong suốt nhiều thập niên qua với những suy niệm về niềm hy vọng và tha thứ.
Giai đoạn tiếp theo trong tiến trình Án phong thánh “tùy thuộc vào việc các tín hữu cầu nguyện cùng Thiên Chúa qua lời chuyển cầu của Đức Hồng y Thuận để có được một phép lạ được công nhận”, bà Hồng nói trong chuyến viếng thăm Rôma trong tuần này.
Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận chụp ảnh cùng các thành viên trong gia đình, bao gồm anh chị em ruột, cháu trai, cháu gái, trong công nghị phong Hồng y tại Rôma vào năm 2001. Em gái út của ngài, bà Elisabeth Nguyễn, đứng ở góc dưới bên phải (Ảnh do bà Elisabeth Nguyễn cung cấp)
Một viên chức của Bộ Phong Thánh cũng xác nhận với CNA rằng cơ quan này đang tiếp tục ltiến trình Án phong thánh của Đức Hồng y Văn Thuận, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của một phép lạ đã được xác minh để tiến trình có thể tiến triển.
Đức Hồng y Văn Thuận – được tuyên phong Đấng Đáng Kính, bước trước khi được tuyên phong Chân Phước, vào năm 2017 – đã bị chính quyền cộng sản Việt Nam giam cầm trong suốt 13 năm, trong đó có 9 năm bị biệt giam. Những thông điệp thiêng liêng của ngài, được bí mật chuyển ra ngoài trong thời gian bị giam giữ, đã được tập hợp và xuất bản trong cuốn ‘Đường Hy Vọng: Tin Mừng từ Ngục Tù’.
Sau khi được trả tự do, Đức Hồng y Văn Thuận bị buộc phải rời khỏi quê hương, sống những năm cuối đời tại Rôma, nơi ngài phục vụ trong Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hòa bình. Năm 2001, Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã vinh thăng ngài lên hàng Hồng y.
Ngay sau đó, Đức Hồng y Văn Thuận được chẩn đoán mắc bệnh ung thư dạ dày giai đoạn cuối, nhưng chỉ 4 tháng trước khi qua đời vào ngày 16 tháng 9 năm 2002, ngài đã thực hiện chuyến đi cuối cùng tới Úc để gặp gỡ gia đình nhân dịp mừng sinh nhật 100 tuổi của thân mẫu của ngài.
Đức Hồng Y Thuận thăm gia đình tại Sydney, Úc, nhân dịp sinh nhật lần thứ 100 của thân mẫu của ngài vào tháng 4 năm 2002, vài tháng trước khi ngài qua đời tại Rôma vì bệnh ung thư dạ dày vào ngày 16 tháng 9 năm 2002 (Ảnh do bà Elisabeth Nguyễn Thị Thu Hồng cung cấp)
Chứng nhân của niềm hy vọng vào Thiên Chúa
Bà Hồng, người em út trong 9 anh chị em của Đức Hồng y Văn Thuận, đã viết về chứng tá đức tin của hiền huynh của mình trong cuốn sách ‘Đức Hồng y Nguyễn Văn Thuận: Người của Niềm Vui và Hy Vọng’, đồng tác giả với Linh mục Stefaan Lecleir, được Nhà xuất bản Ignatius Press xuất bản vào tháng 4.
Sau khi hoàn tất cuốn sách, bà Hồng chia sẻ rằng bà vui mừng được góp phần làm vinh danh Thiên Chúa qua việc thuật lại đời sống của hiền huynh của mình: “Đặc biệt trong xã hội hiện nay, khi có quá nhiều sự giận dữ và sự từ chối tha thứ… tôi quyết định cùng với Cha Lecleir viết về thông điệp của Đức Hồng y Văn Thuận, đó chính là sự tha thứ và niềm hy vọng vào Thiên Chúa qua tình yêu của Người”.
Vào ngày 16 tháng 9 vừa qua, bà Hồng đã tham dự Thánh lễ tại mộ phần của anh mình trong Vương cung Thánh đường Santa Maria della Scala tại Rôma, nhân dịp kỷ niệm ngày giỗ của ngài. Thánh lễ cũng đánh dấu 50 năm kể từ ngày ngài bị giam giữ và khởi thảo những thông điệp thiêng liêng sau này trở thành tác phẩm Đường Hy Vọng — được lưu giữ trong một bức ảnh vừa được tìm thấy về vị Hồng y người Việt từ năm 1975.
Bức ảnh chụp cảnh Đức Hồng y Văn Thuận đang ngồi viết lách vào năm 1975, được chụp bởi một người từng phục vụ tại nơi ngài bị quản thúc tại gia ở Việt Nam. Một người bạn của bà Hồng đã tình cờ tìm thấy bức ảnh treo trên bức tường nhà bếp của một gia đình tại Việt Nam.
Một bức ảnh chụp Đức Tổng Giám mục Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận mới được tìm thấy tại Việt Nam chụp ngài đang viết lách trong thời gian bị quản thúc tại gia vào năm 1975 (Ảnh do bà Elisabeth Nguyễn Thị Thu Hồng cung cấp)
“Một người cha nhỏ nhắn”
Bà Hồng, vốn chỉ là một đứa trẻ sơ sinh khi anh mình được thụ phong Linh mục, chia sẻ rằng đối với bà, ngài “hơn cả một người anh; ngài giống như một người cha nhỏ nhắn”.
Bà kể lại nhiều kỷ niệm về hiền huynh của mình, trong đó có ảnh hưởng sâu đậm từ những lá thư bí mật mà ngài đã viết, tác động mạnh đến hành trình đức tin của bà.
“Trong một thời gian dài, tôi không muốn viết về Đức Hồng y Văn Thuận vì như thế là phải trở lại với những ký ức đau thương”, bà bộc bạch.
Bà Hồng mô tả Đức Hồng y Thuận là một người con và người anh rất chu đáo, luôn dành thời gian về thăm gia đình hoặc viết thư, dù trong thời gian dài bị tù đày hay phải sống lưu vong.
Sau biến cố 1975, khi Quân đội Bắc Việt tiến vào Sài Gòn, cha mẹ và hầu hết các anh chị em của Đức Hồng y Văn Thuận đã di tản sang Úc, Canada và Hoa Kỳ.
Trong một tấm bưu thiếp gửi cha mẹ ngài ở Úc năm 1982, Đức Hồng y Thuận đã viết thư báo tin về việc hai thân nhân qua đời tại Việt Nam, đồng thời ngài cũng viết thêm: “Con vẫn khỏe mạnh. Con cầu nguyện cho cha mẹ mỗi ngày. Năm nay, làng quê Phú Cam của chúng ta mừng kỷ niệm 300 năm đón nhận đức tin Công giáo. Chúng ta hãy cầu nguyện thật nhiều cho nhau”.
Một tấm bưu thiếp Đức Hồng Y Thuận gửi cho cha mẹ vào năm 1982 (Ảnh do bà Elisabeth Nguyễn Thị Thu Hồng cung cấp)
Khi còn trẻ, Đức Hồng y Văn Thuận từng chăm sóc người em gái Elisabeth Hồng của mình. Khi cô bé lớn lên, cô lại giúp anh chăm sóc những chú chuột lang và chim cảnh của ngài. Bà Hồng còn nhớ mãi sự dìu dắt đầy yêu thương của người anh Linh mục của mình trong những năm tháng còn đi học.
“Em có hạnh phúc không?”
Lớn lên trong khói lửa chiến tranh, bà Hồng từng trở nên hoài nghi về sự thiện hảo của Thiên Chúa và ở tuổi đời còn trẻ, bà đã “quay lưng với Giáo hội vì tôi nói: ‘Thiên Chúa là tình yêu, nhưng hãy nhìn xem biết bao tàn sát và cái chết trong gia đình, và cả đất nước bị chia cắt tan hoang’”.
Tuy nhiên, người anh – hơn bà hai thập niên tuổi đời – đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bà trở về với đức tin Công giáo, bắt đầu từ khi bà hoàn tất chương trình Thạc sĩ triết học tại Đại học Sydney vào năm 1974.
Luận văn cao học của bà nghiên cứu các triết gia hiện sinh như Jean-Paul Sartre và Albert Camus. Đức Cha Văn Thuận đã đọc bản luận văn để góp ý theo lời mời của cô em gái. Vì đang có mặt ở Úc để tham dự một cuộc họp các Giám mục, hai anh em đã có dịp gặp gỡ nhau để thảo luận.
“Ngài hỏi: ‘Vậy em đã tìm thấy hướng đi cho cuộc sống chưa? Em có hạnh phúc không?’”, bà Hồng nhớ lại. “Và tôi bật khóc: ‘Không, em không hạnh phúc. Em vẫn đang tìm kiếm, nhưng giờ em phải làm gì? Em đã viết xong luận văn rồi, em không thể quay lại nữa’. Ngài nói: ‘Không sao, các giáo sư chấp nhận sự tự do tư tưởng. Em có thể nói với họ rằng: ‘Tôi cứ tưởng mình thực sự tin vào điều này, nhưng giờ tôi đã viết xong, đã nghiên cứu kỹ rồi, tôi lại không hài lòng’”.
“Ngài chưa bao giờ kết án tôi hay tỏ ra phán xét”, bà Hồng nhấn mạnh.
Năm sau đó, tức 1975, Tòa Thánh đã bổ nhiệm Đức Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận – khi ấy đã giữ vai trò Giám mục Nha Trang được 8 năm – làm Phó Tổng Giám mục Sài Gòn. Không lâu sau, Sài Gòn thất thủ và rơi vào tay quân Bắc Việt, và tháng 8 năm đó, Đức Cha Thuận đã bị chính quyền cộng sản bắt giữ.
Năm 1979, ngài bị chuyển từ trại cải tạo sang quản thúc tại gia, và đó là lúc ngài bắt đầu viết những thông điệp trên mặt sau các tờ lịch và nhờ một cậu bé người địa phương lén chuyển ra ngoài, bà Hồng kể lại với CNA.
Bà Hồng đã bị chinh phục bởi sức mạnh đức tin tỏa ra từ các bức thư của anh trai của mình. Ngài “đã viết một suy niệm về logic của Thập giá, và điều đó thực sự chạm đến trái tim tôi”, bà Hồng chia sẻ.
Bà nhận ra rằng anh trai của mình đã gặp gỡ Chúa Kitô cách sâu xa. “Tôi cần phải tìm hiểu xem điều đó như thế nào, để có thể gặp gỡ Thiên Chúa như anh ấy đã gặp. Đó là người từng thay tã cho tôi, là người từng dẫn tôi đi mua kẹo”.
Minh Tuệ (theo CNA)
Nguồn: dcctvn.org
